Histerektomi nedir?
Histerektomi, rahmin alınması için yapılan ameliyattır. Kadınlar için çok yaygın bir ameliyat türüdür.
Rahminizin alınması, kadınlığınızın veya cinsel hayatınızın bittiği anlamına gelmez, sadece artık adet görmeyeceğiniz ve hamile kalamayacağınız anlamına gelir.
HİSTEREKTOMİ HANGİ DURUMLARDA YAPILIR?
Miyomlar (histerektominin en sık nedenidir)
Endometriozis
Pelvik destek sorunları (rahim sarkması gibi)
Anormal adet kanamaları
Kronik pelvik ağrı
Jinekolojik kanserler
HİSTEREKTOMİ SIRASINDA HANGİ YAPILAR ÇIKARILIR?
Farklı histerektomi türleri vardır:
Total histerektomi—Rahim ve serviks çıkarılır.
Supraservikal histerektomi—Uterusun üst kısmı çıkarılır ancak serviks yerinde bırakılır.
Radikal histerektomi—Rahim ve serviks, rahmin etrafındaki yapılarla birlikte çıkarılır. Kanser teşhisi konulursa veya şüphelenilirse bu ameliyat önerilebilir.
HİSTEREKTOMİ SIRASINDA RAHİM AĞZI VE RAHİM DIŞINDA BAŞKA HANGİ ORGANLAR ÇIKARILABİLİR?
Gerekirse, yumurtalıklar ve fallop tüpleri anormal ise (örneğin, endometriyozisten etkilenmişlerse) alınabilir.
Hem tüpler hem de yumurtalıklar çıkarılırsa salpingo-ooforektomi
Sadece fallop tüpleri çıkarılırsa salpinjektomi
sadece yumurtalıklar alınırsa ooferektomi
Cerrahınız yumurtalıkların ve fallop tüplerinin alınıp alınmayacağını hastanın yaşına, adet düzenine, menapoz durumuna, kanser öyküsüne veya kanser riskine göre belirleyebilir. Bazen ameliyat sırasında da risk faktörlerinize ve ameliyattaki durumunuza göre karar verebilir. Yumurtalık kanseri veya meme kanseri riski taşıyan kadınlar, kanser riskini azaltmak için bu organlar sağlıklı olsa bile her iki yumurtalığın da alınmasını seçebilirler. Buna risk azaltıcı bilateral salpingo-ooforektomi denir. Histerektomi sırasında fallop tüplerinin (yumurtalıkların değil) çıkarılması da kanseri olmayan kadınlar için de bir seçenek olabilir. Yumurtalık kanserini önlemeye yardımcı olabilir. Ameliyatınız sırasında fallop tüplerinizi çıkarmanın olası faydaları hakkında cerrahınızla konuşun.
MENOPOZA GİRMEDEN ÖNCE YUMURTALIKLARIM ALINIRSA NE OLUR?
Menopoz belirti ve bulguları yaşayabilirsiniz. Ayrıca menapoza bağlı kalp hastalıkları ve osteoporoz (kemik erimesi) riskiniz de artabilir. Belirtilerini ve bulguları hafifletmek için hormon tedavisi verilebilir ve bu riskleri azaltmaya yardımcı olabilir. Ameliyattan hemen sonra hormon tedavisine başlanabilir. Hormon tedavisi açısından riskli gruptaysanız altenatif ilaçlar verilebilir. Cerrahi sonrası takip ve tedaviler açısından hekiminizle detaylıca görüşün.
HİSTEREKTOMİNİN UYGULANABİLECEĞİ FARKLI YOLLAR NELERDİR?
Histerektomi farklı şekillerde yapılabilir: vajina yoluyla, karın yoluyla veya laparoskopi (kapalı yöntem) ile.
Yöntem; neden ameliyat olduğunuza, muayene bulgularınıza, ek hastalıklarınıza ve diğer faktörlere bağlı olacaktır. Bazen cerrah başka sorunlar olup olmadığını görebilir ve karar ameliyat başladıktan sonra verilir veya karar değişikliğine gidilebilir. Tüm bu olasılıkları ameliyat öncesi hekiminizle konuşun.
VAJİNAL HİSTEREKTOMİ NASIL YAPILIR?
Vajinal histerektomide rahim vajinadan- alttan çıkarılır. Karında kesi yoktur. Vajenin tepesinde dikiş alanı mevcuttur. İçteki dikişleri sizin görmeniz mümkün değildir.
Her kadın vajinal histerektomi için uygun olmayabilir. Hastanın öyküsüne, muayenesine ve ek problemlerine göre karar verilir. Örneğin, önceki ameliyatlardan yapışıklıkları olan veya çok büyük bir rahmi olan kadınlarda bu tür ameliyat yapılamayabilir.
VAJİNAL HİSTEREKTOMİNİN FAYDALARI NELERDİR?
Vajinal histerektomi genellikle abdominal ( karından- açık ) veya laparoskopik histerektomiden daha az komplikasyona neden olur. İyileşme süresi daha hızlıdır, normal aktivitelere dönüş süresi karın ameliyatlarından daha kısadır. Mümkün olduğunda histerektomi için ilk seçenek olarak önerilir.
LAPAROSKOPİK HİSTEREKTOMİ NASIL YAPILIR?
Laparoskopik cerrahi, karnınızda sadece birkaç küçük kesi gerektirir. Bu kesilerden birinden sokulan bir laparoskop ( kamera ), cerrahın karın içi organları görmesini sağlar. Ameliyatı diğer küçük kesilerden yapmak için başka yardımcı cerrahi aletler kullanılır. Çıkarılan rahminiz yine özel aletler yardımı ile vajinadan çıkarılır, vajenin üst kısmı dikilir. İçteki dikişleri sizin görmeniz mümkün değildir.
LAPAROSKOPİK HİSTEREKTOMİNİN YARARLARI VE RİSKLERİ NELERDİR?
Abdominal (karından- açık ameliyat) histerektomi ile karşılaştırıldığında, laparoskopik cerrahi daha az ağrı ile sonuçlanır, enfeksiyon riski daha düşüktür ve hastanede kalış süresi daha kısadır. Normal faaliyetlerinize daha erken dönebilirsiniz. Laparoskopik cerrahinin de riskleri vardır. Karın veya vajinal cerrahi ile karşılaştırıldığında, özellikle bir robotla gerçekleştirilirse, yapılması daha uzun sürebilir.
ABDOMİNAL HİSTEREKTOMİ NASIL YAPILIR?
Abdominal histerektomide, rahim alt karnınızdaki bir sezaryen kesisi gibi bir kesiden çıkarılır. Karnınızdaki açıklık, cerrahın alt karın organlarınızı net bir şekilde görmesini sağlar.
ABDOMİNAL HİSTEREKTOMİNİN YARARLARI VE RİSKLERİ NELERDİR?
Abdominal histerektomi yapışıklıklar olsa veya rahim çok büyük olsa bile yapılabilir. Ancak abdominal histerektomi, vajinal veya laparoskopik histerektomiye göre yara enfeksiyonu, kanama, organ-doku hasarı gibi problemler çıkabilir. Genellikle vajinal veya laparoskopik histerektomiden daha uzun hastanede kalış süresi ve daha uzun iyileşme süresi olabilir.
HİSTEREKTOMİ GÜVENLİ MİDİR?
Histerektomi en güvenli cerrahi prosedürlerden biridir. Ancak herhangi bir ameliyatta olduğu gibi bazen bazı sorunlar ortaya çıkabilir:
Ateş ve enfeksiyon
Ameliyat sırasında veya sonrasında ağır kanama
İdrar yolu veya yakın organlarda yaralanma
Bacakta akciğerlere gidebilen kan pıhtıları
Anestezi ile ilgili solunum veya kalp problemleri
Ameliyatla ilgili bazı sorunlar ameliyattan sonra birkaç gün içerisinde veya haftalar içerisinde ortaya çıkabilir. Ancak tüm kadınlar komplikasyon açısından aynı riski taşımaz.
HİSTEREKTOMİ GEÇİRDİKTEN SONRA NE BEKLEMELİYİM?
Hastaneden cerrahinin durumuna ve ek hastalıklarınıza göre 1-3 gün içerisinde taburcu olabilirsiniz. Ameliyattan sonraki birkaç gün biraz ağrı bekleyebilirsiniz, ağrıyı azaltmak için size ilaç verilecektir. Birkaç hafta boyunca vajinanızdan hafif kanama ve akıntı olacaktır. Ameliyattan sonra hijyenik ped kullanılabilir. Kabızlık sık görülen bir şikayettir. Bazı kadınlar da ameliyattan sonra mesaneyi -idrar kesesini boşaltmada geçici sorun yaşarlar. Rahim alınması sonrası duygusal tepki verilmesi alışılmadık bir durum değildir. Artık çocuk sahibi olamadığınız için üzülebilir, ancak aynı zamanda eski şikayetleriniz ortadan kalktığı için rahatlayabilirsiniz.
Rahminizin alınması, kadınlığınızın veya cinsel hayatınızın bittiği anlamına gelmez, sadece artık adet görmeyeceğiniz ve hamile kalamayacağınız anlamına gelir.
İYİLEŞME SÜRECİNDE BİLMEM GEREKEN ÖNEMLİ ŞEYLER NELERDİR?
Cerrahınızın ameliyat sonrası önerilerine ve reçetesine mutlaka uyun. Bolca dinlendiğinizden emin olun, ancak aynı zamanda olabildiğince sık hareket etmeniz gerekir. Kısa yürüyüşler yapın ve her gün yürüdüğünüz mesafeyi kademeli olarak artırın. Cerrahınız yapabileceğinizi söyleyene kadar ağır nesneleri kaldırmamalısınız. İlk 6 hafta ilşkiyeye girmeyin ve tampon jyenik pek kullanabilirsiniz.
İyileştikten sonra, rutin jinekolojik muayeneler ve genel sağlık bakımı için kadın doğum uzmanınızı görmeye devam etmelisiniz. Histerektominizin nedenine, yumurtalıkların bırakılmasına bağlı olarak pelvik muayenelere ve duruma göre rahim ağzı kanseri taramasına ihtiyacınız olabilir.