İnfertilite nedir?
İnfertilite nedir? Kendiliğinden gebeliğin oluşmama durumudur. 12 ay boyunca korunmasız düzenli ilişkiye rağmen gebelik elde edilememesidir. Bu bekleme süresi 35 yaş üzeri kadınlar için 6 aydır.
İNFERTİLİTE NE SIKLIKTA GÖRÜLÜR?
Çiftlerin %10-15’ini etkiler. Çiftlerin %85’i 1 yıl içerisinde gebelik elde edebilmektedir.
NEDENLERİ NELERDİR?
Yaş faktörü:
Sağlıklı bir kadında 20’li ve erken 30’lu yaşlarda her ay için gebelik şansı %25-30’ dur. Bu şans 40’lı yaşlarda %10 veya daha azdır.
Yumurtlama problemleri
Bir kadında yumurta salınımı her ay düzenli olmuyorsa gebelik eldesinde problem olabilir. Polikistik over sendromu, tiroid hastalıkları, prolaktin hormon bozuklukları ve diğer hormonal bozukluklar yumurta salınımını bozabilir. Yüksek ya da çok düşük kilolu kadınlarda da normal kilolu kadınlara göre daha sık yumurta salınımında bozukluklar olabilir. Böyle problemleri olan kadınların gebelik planlarken doktorlarına muayene olmasında fayda vardır.
Hasarlı veya tıkalı fallop tüleri
Fallop tüpleri yumurta ve spermin karşılaştığı rahmin bölümüdür. Hasarlı veya tıkalı tüpler infertiliteye veya dış gebeliğe neden olabilir. Endometriozis, geçirilmiş alt karın ameliyatları veya geçirilmiş alt karın enfeksiyonları olanlarda tüplerin hasarı daha sık izlenmektedir.
Erkek faktörü
1/3’ ü erkek faktörüne bağlıdır. Diğer 1/3 ü kombine yani hem erkek hem de kadına bağlı nedenler birlikte bulunmaktadır. Sperm miktarı, kalitesi, şekli, erkeğin şeker hastalığı gibi medikal problemleri, kilo, sigara ve ilaç kullanımı etkileyebilir. O yüzden erkek faktörü de mutlaka değerlendirilmelidir.
NE YAPMALIYIM?
Çiftin her ikisinin de değerlendirmeye alınması gereklidir. Yaklaşık %10 çiftte belirgin bir neden bulunamamaktadır. Açıklanamayan infertilite olarak tanımlanır ve bu hastalarda da tedaviye etkin bir yanıt alınabilmektedir.
UZMANI NE ZAMAN GÖRMELİYİM?
Düzenli ve korunmasız ilişkiye rağmen 12 ay gebelik elde edilemediyse
35 yaş üzeri ve 6 aydır korunmuyorsanız
35 yaş altı ve ailede erken menapoz, erken menapoza neden olabilecek sağlık problemleri varsa, kanser tedavisi gördüyseniz, adetiniz de düzensizlik varsa veya tuba hasarı açısından risk faktörünüz varsa daha erken başvurmanızda fayda vardır.
GEBE KALAMADIYSANIZ ÖNCELİKLE HANGİ TETKİKLER YAPILMALI?
-kadın için;
Yumurta sayısı ve kalitesi öngörülebilecek kan testleri
Hasarlı veya kapalı tüplerin tanısı için hsg (rahim filmi)- histerosalpingografi
Rahim ve yumurtalıkların değerlendirilmesi için ultrasonografi
-erkek için;
Ürolojik muayene
Spermiyogram-sperm analizi
Öncelikli olarak ihtiyaç olmayan testler;
L/s(laparoskopi), h/s(histereskopi) ve postkoital testler
L/S VE H/S NE ZAMAN İHTİYAÇ OLABİLİR?
Hikayeniz ya da muayeneniz herhangi bir problemi işaret ediyorsa
Anormal hsg, ultrason, pelvik muayene sonucu
Kronik kasık ağrısı, geçirilmiş ciddi cerrahi ya da ciddi pelvik enfeksiyon öyküsü varsa l/s ve h/s düşünülebilir.