Perimenapoz
Perimenapoz (Menopoza geçiş) ne demektir? Kadının üreme (çocuk doğurma) yıllarını ve menopozu birbirine bağlayan dönemdir. Bir kadın 1 yıldır adet görmemişse menopozda olduğu söylenir.
Menopoza girdikten sonra, yumurtalıklar esasen hormon üretmeyi bırakır ve kadınlar hamile kalma yeteneklerini kaybederler.
Menopoz için ortalama yaş 51’dir.
Menopoz geçişi sırasında, kadınlar genellikle adet döngülerinde değişiklik, vajinal kuruluk, sıcak basması ve etkileri (ani sıcaklık hissi ve terleme ve bazen üşüme ile birlikte yüz ve göğüste kızarma) ve uyku sorunları yaşarlar. Bu semptomların bazıları bu geçiş döneminde sürekli olur, bazıları hiç olmaz, bazıları ise gelir ve gider. Semptomlar hafif ila dayanılmaz arasında olabilir. Günlük aktiviteleri ve uykuyu etkileyebilir.
Perimenopoz her kadın için farklıdır ancak genellikle yaklaşık 5 yıl sürer.
Menopoz geçişi sırasında hangi hormonal değişiklikler olur?
Bir kadının geçiş sırasında fark ettiği semptomların çoğu, değişen hormon seviyelerine bağlıdır. Bu değişimler adet döngüsünde ve uykuda değişikliklere, ayrıca sıcak basması ve vajinal kuruluğa neden olabilir.
Bir kadın yaş aldıkça hormonal denge değişir.
Menopoz geçişinde yüksek FSH ve düşük AMH ve inhibin seviyeleri sıklıkla görülürken, bir kadının menopoz geçişinde olduğunu tahmin edebilecek veya teşhis edebilecek spesifik bir kan testi yoktur. Ayrıca Hormonal değişikliklerin kadından kadına değiştiğini anlamak önemlidir.
Hangi semptomları yaşama ihtimalim daha yüksek?
Belirtiler kadından kadına büyük farklılıklar gösterir. Farklı zamanlarda ve farklı şiddet derecelerinde ortaya çıkabilirler.
Deneyimleyebilecekleriniz (olabilecek tüm şikayetler sizde görülmeyebilir):
Adet kanaması düzeninde ve miktarında değişiklik:
Kadınlar yaş aldıkça adet dönemleri değişir.
Daha sık veya daha az sıklıkta, daha kısa veya daha uzun ve daha ağır veya daha hafif olabilirler. Seyrek de olsa adet görebilen bir kadının yumurtlamasının hala gerçekleşebileceğini ve perimenopozdaki kadınların bazen hamile kalabileceklerini bilmeleri önemlidir.
Hamile kalmak istemeyen kadınlar, 12 ay boyunca adet görmeyip menapoz tanısı alana kadar doğum kontrolü yöntemi kullanmaya devam etmelidir.
Bir kadının adet döngüsünde değişiklik olması perimenopoz çok sık görülür.
Ancak kötüye giden, miktar olarak aşırı veya sürekli düzensiz kanamada hekiminize başvurmanız gerekmektedir.
Anormal kanama; polipler, miyomlar, hiperplazi (rahim duvarının aşırı kalınlaşması) ve hatta kanser gibi rahimle ilgili diğer sorunların sonucu olabilir.
Ateş basmaları ve vajinal semptomlar (örneğin kuruluk, kaşıntı ve ağrılı cinsel ilişki):
Bu semptomlara genellikle düşük östrojen seviyeleri neden olur ve menopoz geçişinden aylar veya yıllar önce başlayabilir. Her üç kadından yaklaşık ikisinde bir dönem sıcak basması olmaktadır; bunun zamanlaması, miktarı ve uzunluğu değişebilir. Sıcak basmaları birkaç aydan birkaç yıla kadar farklı sürelerde devam edebilir. Çoğu kadın için bu semptomlar yavaş yavaş iyileşir. Vajinal semptomlar zamanla artabilir. Vajinal kuruluk özellikle ilişki sırasında fark edilebilir. Uygun şekilde yönetilebilmesi için rahatsız edici tüm değişiklikleri doktorunuza söylemeniz gerekmektedir.
Ruh hali belirtileri/uyku bozuklukları:
Perimenopoz sırasında bazı kadınlarda uyku, unutkanlık ve depresyon/endişe sorunları da olur. Cinsel dürtüde (libido) azalma da oldukça yaygındır. Bu semptomların birçoğu östrojen seviyelerinin düşmesinin bir sonucu olabilirken, başka tıbbi durumların da bir işareti olabilir. Bu belirtilerden herhangi birini yaşarsanız, lütfen doktorunuzla konuşun.
Perimenopoz semptomları için hangi tedaviler var?
Kanama sorunları: Tedaviye başlamadan önce kapsamlı bir check-up yaptırmalısınız. Anormal kanama perimenopozun hormonal değişikliklerinden kaynaklanıyorsa, haplar, iğneler, yamalar veya rahim içi araç (RİA) şeklinde östrojen ve/veya progesteron ile tedaviye başlanabilir.
Ateş basmaları: Östrojeni hap, yamalar, jeller veya spreyler halinde almak, ateş basmalarının giderilmesinde çok faydalıdır. Rahmi olan kadınlar, tek başına östrojenin uzun süreli kullanımından kaynaklanabilecek rahim duvarındaki kanser öncesi değişikliklere karşı koruma sağlayan ilaçlar da almalıdır. Bazı kadınlar için bitkisel ilaçlar veya akupunktur bir miktar yardımcı olabilir, ancak bunların tüm kadınlar için işe yaradığına dair tıbbi kanıt yoktur.
Son olarak, tipik olarak başka nedenlerle kullanılan bazı ilaçlar (antidepresanlar ve merkezi sinir sistemi ilaçları) sıcak basmalarını da hafifletebilir. Uyku veya ruh hali ile ilgili sorunları olan kadınlara da yardımcı olabilirler.
Kafein ve alkolden uzak durmak, çevreyi serin tutmak ve daha hafif giysiler giymek gibi yaşam tarzı değişiklikleri semptomları azaltabilir.
Hormon tedavisinin sizin için doğru seçim olup olmadığı konusunda doktorunuzla görüşmeniz gerekmektedir.
Vajinal semptomlar: Kadınlar genellikle hormon ilaçları (hap, yama, jel, krem veya sprey olarak) kullanarak vajinal kuruluk ve rahatsızlıktan kurtulurlar. Vajinal nemlendiriciler veya kayganlaştırıcılar da yardımcı olabilir.
Bu semptomlar, başarılı bir şekilde tedavi edilebilir ve en az yan etkiye sahiptir. Muayene ve detaylı bilgi için iletişime geçiniz